رشد طبیعی گفتار و زبان از تولد تا پنج سالگی
سخن گفتن یک مهارت آموختنی است که در بین همه انسانها از یک الگوی خاص و یکسان پیروی میکند. رشد مهارتهای ارتباطی کودک از دوره نوزادی و قبل ظهور اولین کلمات او آغاز می شود. اختلال در رشد گفتار وزبان ممکن است موجب اختلال در رشد اجتماعی، تحصیلی و رفتاری کودک شود.هرچه این اختلالات زودتر تشخیص داده شوند، احتمال پایدارشدن و یا شدیدتر شدن آنها کمتر خواهد شد. مداخله به موقع می تواند سبب موفقیت بیشتر کودک در خواندن و نوشتن، انجام کارهای مدرسه و ارتباط او با دیگران شود. در صورتی که نسبت به طبیعی بودن وضعیت گفتار و زبان کودک خود مشکوک هستید با یک متخصص گفتار درمانی تماس بگیرید. توجه داشته باشید آنچه که در مورد مراحل رشد ارتباطی کودکان گفته می شود، سن متوسطی را نشان می دهد که یک مهارت خاص در یک کودک سالم که اطرافیان او فقط با یک زبان صحبت میکنند، ظاهر می شود. از آنجایی که کودکان باهم تفاوت هایی دارند ممکن است در یک محدوده سنی بعضی زودتر و برخی دیرتر مهارتی را بدست آورند. اما اگر این موضوع از محدوده طبیعی خارج شود، مشاوره با یک متخصص گفتار و زبان ضروری خواهد بود.
از تولد تا یکسالگی
شنیدن و درک کردن | سخن گفتن |
از تولد تا ۳ ماهگی با شنیدن صداهای بلند از جا می پرد وقتی کسی با او صحبت می کند، ساکت می شود یا می خندد به نظر می رسد که صدای شما را می شناسد و اگر در حال گریه کردن باشد، ساکت می شود در زمان مکیدن، در واکنش به صداهایی که می شنود، مکیدن خود را کم یا زیاد می کند | از تولد تا ۳ ماهگی از خودش صداهای جالبی در می آورد (کو کو ، گوگو) وقتی خواسته های متفاوتی داشته باشد، گریه هایش هم تغییر می کند هنگام دیدن شما لبخند می زند |
۴-۶ ماهگی چشمانش به دنبال صداها حرکت می کنند ·نسبت به تغییر تن صدای شما واکنش نشان می دهد به اسباب بازی هایی صدادار توجه می کند به موسیقی توجه می کند | ۴-۶ ماهگی با انواع زیادی از صدا ها که بیشتر شبیه صداهای گفتاری هستند، قان و غون می کند. صداهایی مثل p, b ,n تبسم می کند و می خندد. به صورت هیجان زده و ناراحت صداسازی می کند. وقتی تنها مانده و یا باشما بازی می کند به آرامی صدا در می آورد. |
۷-۱۲ ماهگی از بازیهایی مثل دالی موشه” لذت می برد می چرخد و به دنبال صدا ها می گردد وقتی با او حرف می زنند نگاه می کند. کلماتی را که مربوط به اشیائ آشناست تشخیص می دهد، مثل لیوان، آب، شیر، شیشه، شانه کم کم به در خواست ها پاسخ می دهد ( مثل بدو بیا”،” بده”). | ۷-۱۲ ماهگی در قان و غون او زنجیره های کوتاه و بلند صدا ها شنیده می شود مثل:دادا ، لا لا ، با با با با برای جلب توجه از صداهایی غیر از گریه ویا از گفتار استفاده می کند. برای برقراری ارتباط از اشاره و حرکات بدنی استفاده می کند . مثلاً تکان تکان می خورد، دستهایش را باز می کند تا بغلش کنید. صداهای گفتاری مختلف را تقلید می کند. در حدود سن یکسالگی ، یک یا دو کلمه دارد (ماما، بابا، دَدَ، بای بای)، هرچند که ممکن است کاملاً واضح نباشند |
یک تا دو سالگی
شنیدن و درک کردن | سخن گفتن |
اگر از او بخواهید، بعضی از اعضای بدنش را نشان می دهد ( مثل دستت کو؟) دستورات ساده را اجرا می کند و سؤالات ساده را می فهمد.( مثل: توپو قِل بده، نی نی رو بوس کن، کفشت کجاست؟ ) به داستان های ساده و شعر و سرود گوش می دهد وقتی نام عکس های کتاب را بگویید، آنها را نشان می دهد | هر ماه کلمات بیشتری می گوید بعضی از کلمات پرسشی را بکار می برد ( مثل: بابا کو؟ ، بریم دَ دَ ؟ ، این چیه؟ ) از ترکیب های دو کلمه ای استفاده می کند ( بابا من، لالا نه، مامان دَدَ ) بسیاری از صداهای گفتاری ( همخوان ها) را در ابتدای کلمات بکار می برد. ( یعنی صدای ابتدایی بیشتر کلمات را درست تلفظ می کند. |
دو تا سه سالگی
شنیدن و درک کردن | سخن گفتن |
معنی کلمات متضاد را می فهمد ( تو- بیرون، بالا – پایین ، کوچک – بزرگ، برو – بایست) دستورات دوقسمتی را انجام می دهد ( کتاب را بردار بذار روی میز) مدت طولانی تری به قصه ها گوش می دهد و از شنیدن آنها لذت می برد
| تقریباً برای هر چیزی یک کلمه دارد در صحبت کردن و سؤال پرسیدن از جملات دو یا سه کلمه ای استفاده می کند صداهای k, g, f, t, d, n را بکار می برد گفتار او بیشتر وقت ها برای شنونده های آشنا ، قابل فهم است اغلب وقتی شیئی را نام می برید، به دنبال آن می گردد و یا به آن توجه می کند |
سه تا چهار سالگی
شنیدن و درک کردن | سخن گفتن |
وقتی از اتاق دیگری صدایش می زنید، می شنود صدای رادیو و تلویزیون را در سطح بلندی که سایر افراد خانواده گوش می کنند، می شنود به سؤالات ساده ای که با کی”، چی”، کجا”، و چرا” شروع می شوند، پاسخ می دهد
| در مورد کارهای مهد کودک یاخانه دوستانش صحبت می کند افرادی که عضو خانواده نیستند، معمولاً گفتار اورا می فهمند از جملات زیادی که حاوی چهار کلمه یا بیشتر باشند، استفاده می کند اغلب راحت و بدون تکرار هجا یا کلمات صحبت می کند |
چهار تا پنج سالگی
شنیدن و درک کردن | سخن گفتن |
به داستان های کوتاه توجه می کند و به سؤالات ساده در مورد آنها پاسخ می دهد بیشتر چیزهایی را که در خانه یا مدرسه گفته می شود، شنیده و درک می کند | از جملاتی استفاده می کند که شامل جزئیات زیادی است( سیبی که از همه بزرگتره مال منه) داستان هایی تعریف می کند که به موضوع مربوط است به راحتی با کودکان و بزرگسالان ارتباط برقرار می کند بیشتر صداهای گفتاری را درست تلفظ می کند، بجز بعضی از صداها که هنوز ممکن است درست تولید نشوند، مثل: l, s,r, v, ch, sh کلمات هم قافیه می گوید نام بعضی از حروف و اعداد را می گوید از نظر دستور زبان مثل بقیه اعضای |
درباره این سایت